دولت روحانی با طرح‌های روی کاغذ، مسکن را به وضعیت بحرانی رساند اما دولت سیزدهم به محض روی کار آمدن تلاش خود را به جبران عقب‌ماندگی‌های این حوزه با تأمین زمین، معطوف کرد.
مسکن کلید واژه‌ای است که در ذهن خانواده‌ها یادآور آرامش و راحتی است و در ذهن کارشناسان به عنوان پیشران اقتصاد مطرح است. سال‌های گذشته بی‌توجهی‌های زیادی به ساخت مسکن شد به طوری که موضوع خرید مسکن یادآور هیولایی است که بخش زیادی از درآمد خانوارها را می‌بلعد و برای خرید آن باید مدت‌زمان طولانی منتظر بود. فشارهایی که مردم از ناحیه گرانی قیمت مسکن متحمل شده‌اند، ناشی از نوع نگاهی است که در برهه‌هایی مسئولان به آن معتقد بوده‌اند و آن نگاه این است که دولت وظیفه‌ای در ساخت مسکن ندارد و اگر تحت فشارهای بیرونی قرار می‌گرفتند با طرح‌های روی کاغذ مردم را سرگرم می‌کردند. به گواه آمار دولت یازدهم و دوازدهم از جمله دولت‌های بسیار کم‌کار در حوزه مسکن بعد از انقلاب بود که عملکرد آن یک دهه بخش مسکن را عقب نگه داشت و موجب شد انباشت تقاضا در این بخش بیش از گذشته بر مردم فشار وارد کند.
دهه سیاه مسکن
طبق آمارها در ابتدای دهه ۹۰ و پیش از دوره مدیریت حسن روحانی سالانه به طور متوسط حدود ۸۰۰ هزار واحد مسکونی در کشور ساخته می‌شد؛ اما بعد از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید این میزان به نصف و حتی کمتر کاهش پیدا کرد و به حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار واحد در سال رسید. این در حالی بود که با توجه به آمار ازدواج و رشد جمعیت نیاز به مسکن در حدود یک میلیون واحد در سال بوده است و دولت یازدهم هم متعهد به تکمیل مسکن مهری بود که در دولت نهم و دهم ساخت آنها شروع شد و بخش زیادی از مردم را صاحب مسکن کرد. با وجود این نه تنها طرح مسکن مهر ادامه نیافت دو طرح مسکن اجتماعی و طرح اقدام ملی مسکن که در دو دوره دولت تدبیر و امید مطرح شدند هر دو بلاتکلیف رها شدند و نتیجه آن رشد بی‌سابقه مسکن در کشور شد.
دولت سیزدهم و الزام به ساخت سالانه یک میلیون مسکن
آمارها نشان می‌دهند قیمت مسکن در پایان دوره روحانی با جهش بی‌سابقه روبرو شد به طوری که قیمت مسکن در سال ۱۴۰۰ با رشد بیش از ۴۰۰ درصدی نسبت به سال ۹۶ به بیش از ۳۰ میلیون تومان رسید این در حالی است که در سال ۹۶ متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی حدود ۵ میلیون تومان بوده است. کاهش ساخت و ساز و در نتیجه افزایش قیمت مسکن موجب شد دولت سیزدهم پیگیر تحول اساسی در بخش مسکن شود به همین منظور طرح نهضت ملی مسکن را در کشور اجرا کرد. طبق این طرح دولت اعلام کرد که بنا دارد در طی ۴ سال ۴ میلیون مسکن بسازد که البته این طرح کاملاً در راستای اجرای قانون جهش تولید مسکن بوده است در ماده ۱ قانون جهش تولید مسکن دولت موظف به ساخت سالانه حداقل یک میلیون واحد مسکونی در کشور شده است؛ بنابراین طرح نهضت ملی مسکن یک اقدام مهم و اساسی بود که به پشتوانه قانون و نیاز مردم انجام می‌گرفت و اجرای آن کمک زیادی به خانواده‌ها می‌کرد. هرچند دولت سیزدهم با شهادت آیت الله رئیسی به پایان رسید و این دولت نتوانست به تمام تعهدات داده شده عمل کند اما در همین مدت زمان فعالیت دولت سیزدهم بخش مسکن که حدود یک دهه ساکن و راکد شده و یک دوره سیاه را پشت سر گذاشته بود جان تازه‌ای گرفت.
تامین ۱۰۰ هزار هکتار زمین در دولت سیزدهم
اخیرا مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی گفت که هم اکنون ساخت نهضت ملی مسکن در سراسر کشور از عدد ۲ میلیون و ۶۵۳ هزار واحد عبور کرده و از این تعداد ۵۶۰ هزار واحد تکمیل و تحویل مردم شده است. باقیمانده نیز در مسیر اتمام و تحویل به متقاضیان است.این تعداد مسکن ساخته شده در حالی است که در ابتدا موانع تامین زمین، عدم همکاری دستگاه‌ها در تحویل زمین‌های تحت اختیار خود به وزارت راه و شهرسازی، آماده‌سازی زمین و تامین منابع مالی سرعت ساخت واحدها را با کندی مواجه کرد. با این حال دولت سیزدهم تلاش زیادی برای برداشتن این موانع انجام داد. به گفته وزیر راه و شهرسازی در حال حاضر بیش از ۱۰۰ هزار هکتار زمین برای اجرای قانون جهش تولید مسکن تامین شده است. برای پی بردن به بزرگی این اقدام کافی است مقایسه‌ای بین زمین تامین شده در طرح نهضت ملی مسکن و طرح مسکن مهر انجام شود تا واقعیات آمار و ارقام به درستی خود را نشان دهند.طبق آمار در مجموع ۸۰۰۰ هکتار زمین در طرح مسکن مهر تامین و حدود ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار مسکن تا امروز ساخته شده است.بنابراین میزان زمین تامین شده در طرح نهضت ملی مسکن حدود ۱۲ و نیم برابر طرح مسکن مهر است که این میزان زمین به عنوان رکوردی در دولت سیزدهم ثبت شده و از این منظر کارنامه درخشانی برای این دولت ثبت کرده است.تامین این میزان زمین و انجام بخش زیادی از کار کمک زیادی به دولت آینده خواهد بود تا کاری که در بخش مسکن نیمه تمام ماند را تمام کند و کشور را از فقر مسکن و عقب ماندگی‌های یک دهه‌ای نجات دهد.
